Trong kịch bản như vậy, sẽ là hợp lý nếu các nhà đầu tư ưa chuộng cổ phiếu và thậm chí trái phiếu hơn vàng. Trong lịch sử, vàng - tài sản không đem lại lợi suất - có xu hướng hoạt động tốt hơn ở “đuôi” của đường cong hình chuông chu kỳ kinh tế, trong môi trường suy thoái với lãi suất thấp và giảm dần cùng với sự bất ổn gia tăng hoặc môi trường kinh tế quá nóng với lạm phát cao.

Tuy nhiên, nhìn vào năm tới, có ít nhất ba yếu tố có thể giúp vàng giữ đượ sức mạnh, ngay cả khi hy vọng hạ cánh mềm thành hiện thực. Các NHTW có ý định bổ sung thêm vàng vào dự trữ của mình và đặc biệt là ngân hàng trung ương Trung Quốc có dư địa để làm điều đó. Ngoài ra, tình trạng giảm đòn bẩy tài sản đang diễn ra ở Trung Quốc, đè nặng lên nền kinh tế và tài sản trong nước, có thể khiến các hộ gia đình Trung Quốc tìm đến vàng như một phương tiện lưu trữ tài sản ưa thích. Cuối cùng, các nhà đầu tư nói chung có thể muốn tăng cường phân bổ vàng như một biện pháp phòng ngừa trước lộ trình chính trị bận rộn bất thường có thể làm trầm trọng thêm bối cảnh địa chính trị vốn đã bất ổn.

Chúng ta cùng xem xét kỹ các yếu tố này.

Đầu tiên, nhu cầu vàng gia tăng ở các NHTW

Điều quan trọng cần nhớ là tài sản dự trữ được chọn chủ yếu vì tính thanh khoản và ổn định hơn là lợi nhuận. Đó là lý do chính khiến các NHTW sở hữu nhiều trái phiếu chính phủ Mỹ đến vậy. Tuy nhiên, những năm gần đây thị hiếu đã thay đổi khi các NHTW đã có một ưu tiên khác: đa dạng hóa để bảo vệ trước những cú sốc địa chính trị.

Việc Nga sáp nhập Crimea vào năm 2014 và sau đó là cuộc chiến ở Ukraine năm 2022 đã dẫn đến ngày càng nhiều lệnh trừng phạt của phương Tây đối với tài sản của Nga, bao gồm cả dự trữ của nước này. Điều này gây ra sự tập trung đổi mới vào việc đa dạng hóa dự trữ, đặc biệt là ở Nga và các quốc gia làm ăn với nước này. Họ muốn chuyển nguồn dự trữ ra khỏi các tài sản được định giá bằng đồng đô la Mỹ, cũng như khỏi tài sản của các đồng minh của Mỹ có thể có xu hướng thực hiện các biện pháp trừng phạt tương tự.

Vàng được hưởng lợi trong tình hình này, bởi nó là tài sản tương đối ổn định, có tính thanh khoản cao, có thể được sử dụng bên ngoài các hệ thống thanh toán toàn cầu (đặc biệt là Swift) và trong lịch sử, vàng đã có hiệu suất khá tốt trong những thời kỳ bất ổn tăng cao.

Theo Hội đồng Vàng Thế giới, vào năm 2022, các ngân hàng trung ương đã mua kỷ lục 1.136 tấn vàng, với 800 tấn khác được mua trong ba quý đầu năm 2023. Hoạt động mua vàng được dẫn đầu bởi các nền kinh tế mới nổi, đặc biệt là Trung Quốc và Thổ Nhĩ Kỳ.

Trung Quốc còn nhiều dư địa để tăng lượng vàng dự trữ - Nguồn: FT 

Trung Quốc là nước mua vàng lớn nhất để dự trữ trong năm nay với lượng mua 181 tấn trong 9 tháng tính đến ngày 30 tháng 9, nâng tổng lượng vàng nắm giữ lên 2.192 tấn. Nhưng họ có nhiều dư địa để tăng lượng nắm giữ vàng nếu muốn đa dạng hóa hơn nữa. Vàng chiếm khoảng 4% tổng dự trữ của nước này, gần mức phân bổ thấp nhất của các ngân hàng trung ương lớn.

Để so sánh, dự trữ vàng của Nga chiếm 1/4 tổng dự trữ, trong khi vàng của Thổ Nhĩ Kỳ chiếm 26% tổng dự trữ. Mỹ và Đức có khoảng 2/3 tổng dự trữ ngoại hối bằng vàng. Một cuộc khảo sát của Hội đồng Vàng Thế giới công bố vào tháng 5 cho thấy 2/3 ngân hàng trung ương của các nền kinh tế mới nổi và 39% ngân hàng trung ương của các nền kinh tế phát triển dự kiến sẽ tăng lượng vàng nắm giữ trong 5 năm tới - lên 16% (tổng dự trữ) hoặc cao hơn. Điều này cho thấy dư địa để Trung Quốc tăng lượng nắm giữ là lớn thế nào.

Thứ hai, nhu cầu nội địa của Trung Quốc

Ngoài PBoC, các hộ gia đình nước này, nước tiêu thụ vàng lớn nhất thế giới trong lịch sử, có thể có động lực để mua nhiều hơn.

Trong lịch sử, các hộ gia đình thường tìm đến nhà ở, thị trường chứng khoán địa phương và tiền gửi ngân hàng. Nếu chính phủ không thể ổn định giá bất động sản một cách bền vững, nền kinh tế và thị trường chứng khoán nói chung có thể sẽ tiếp tục gặp khó khăn.

Trong bối cảnh đó, có vẻ hợp lý khi tiền tiết kiệm của hộ gia đình có thể chuyển nhiều hơn sang vàng trong nỗ lực bảo toàn tài sản của họ.

Giá vàng đang hướng đến vùng đỉnh cao nhất mọi thời đại - Nguồn: FT 

Thứ ba, nhu cầu phòng ngừa rủi ro

Cuối cùng, vàng có thể đóng một vai trò lớn hơn vào năm 2024 khi các nhà đầu tư nói chung phòng ngừa rủi ro kinh tế vĩ mô và địa chính trị.

Năm tới sẽ có các cuộc bầu cử ở hàng chục quốc gia; hơn một nửa dân số toàn cầu sẽ quyết định người lãnh đạo của họ. Kết quả có khả năng gây ra những thay đổi chính sách rõ ràng ở các quốc gia quan trọng, bao gồm cả Mỹ, Đài Loan và Mexico.

Những cuộc bỏ phiếu này cũng có thể làm trầm trọng thêm sự bất ổn về địa chính trị, có khả năng làm giảm kỳ vọng tăng trưởng và đẩy lùi những hy vọng và khả năng đối với các cuộc hạ cánh mềm, một môi trường được cho là sẽ tạo lợi thế cho giá vàng.