2 năm vừa qua Meta đã chứng kiến nhiều thay đổi bất ngờ. Giá cổ phiếu của công ty tăng 20% vào thứ sáu sau khi kết quả quý 4 được công bố cho thấy dấu hiệu khả quan, bao gồm hoạt động mua lại cổ phiếu tăng đáng kể và đợt chia cổ tức đầu tiên của công ty.

Đó là một cú hích đáng kể đối với một cổ phiếu vốn đã tăng gần gấp ba lần giá trị trong năm 2023. Mức tăng gần đây cũng đưa giá trị thị trường của Meta trở lại trên 1 nghìn tỷ USD, xếp vào câu lạc bộ các ông lớn gồm Apple, Microsoft, Amazon, Nvidia và Alphabet – công ty mẹ Google.

Meta từng bị loại ra khỏi câu lạc bộ đó một cách bất ngờ vào cuối năm 2021 khi Zuckerberg lần đầu tiên bắt đầu thể hiện sự quan tâm của mình đối với metaverse (vũ trụ ảo). Khi ấy, người ta chỉ mơ hồ biết tới vũ trụ ảo là một thế giới ảo được truy cập chủ yếu thông qua các thiết bị thực tế ảo và tăng cường.

Nỗi lo của cổ đông ngày càng tăng khi công ty thực hiện các bước quyết liệt bao gồm đổi tên thành Meta và tăng chi tiêu vốn hàng năm hoặc vốn đầu tư ngân sách lên gần 80%.

Thực tế ảo cho đến nay vẫn là một ngành công nghiệp tối tăm. Nhưng với tư cách là giám đốc điều hành và cổ đông kiểm soát của Meta, không gì có thể ngăn cản Zuckerberg theo đuổi ước mơ. Vì thế nhà đầu tư đã quay lưng với anh.

Báo cáo quý 4 của Meta vào tháng 2/2022 bao gồm triển vọng mờ mịt đối với hoạt động kinh doanh quảng cáo của họ, vốn đang chậm lại nhanh chóng ở mức tăng trưởng một con số sau đợt bùng phát đại dịch. Điều đó khiến cổ phiếu mất hơn một phần tư giá trị chỉ trong một ngày và hậu quả vẫn chưa kết thúc. Đến tháng 11 năm đó, giá trị thị trường của Meta đã chạm đáy ở mức khoảng 237 tỷ USD – thấp hơn 78% so với mức đỉnh chỉ hơn một năm trước đó.

Zuckerberg đã hiểu được tình hình, anh khởi động một "năm hiệu quả", cắt giảm 22% số lượng người đứng đầu công ty trong năm 2023. Nhưng Meta không thực sự trở nên tiết kiệm một cách hà khắc. Bên cạnh các khoản mua lại và cổ tức nói trên, công ty đã sử dụng báo cáo quý 4 hôm thứ năm tuần trước để nâng mức cao nhất trong dự báo chi tiêu vốn thêm 2 tỷ USD, lên 37 tỷ USD cho năm nay.

Sự thúc đẩy này được cho là nhờ vào việc xây dựng trung tâm dữ liệu của công ty cũng như nhu cầu về máy chủ và các thành phần khác cho AI. Zuckerberg cho biết trong cuộc họp báo cáo kết quả kinh doanh rằng anh dự kiến sẽ mua khoảng 350.000 chip H100 đắt tiền và khó sản xuất của Nvidia để cung cấp năng lượng cho mạng lưới của mình vào cuối năm nay.

Microsoft, Google và Amazon cũng báo hiệu kế hoạch tăng vốn đầu tư trong năm nay để xây dựng năng lực AI của riêng họ. Tuy nhiên, 37 tỷ USD sẽ là một khoản chi khá lớn đối với Meta, chỉ thấp hơn 10% so với những gì Phố Wall dự kiến cho công ty mẹ Google trong năm nay. Trong khi đó, Microsoft vẫn tạo ra doanh thu hàng năm cao hơn gấp đôi so với Meta.

Meta cũng đang tuyển dụng trở lại, Giám đốc tài chính Susan Li cho biết hôm thứ năm rằng "sẽ tiếp tục chuyển đổi thành phần lực lượng lao động của chúng tôi sang các vai trò kỹ thuật có chi phí cao hơn". Và Zuckerberg vẫn chưa từ bỏ vũ trụ ảo: Trong cuộc họp báo cáo thu nhập của công ty, anh đã gọi AI và metaverse là "hai phần chính trong tầm nhìn dài hạn của chúng tôi".

Nhưng lần này, những nhà đầu tư ở phố Wall đã phản ứng lại bằng tâm thế bình tĩnh hơn. Chuyên gia Rohit Kulkarni của Roth MKM cho biết cổ tức sẽ mang lại "sự mở rộng lớn hơn cho một nhóm cổ đông mới" có thể đẩy cổ phiếu lên cao hơn nữa. Mark Shmulik của Bernstein viết ngắn gọn hơn: "Quý này sẽ để lại cho các nhà đầu tư một bài học đơn giản: HÃY TIN TƯỞNG ZUCK".

Niềm tin đó có thể sẽ còn tồn tại miễn là những con số phù hợp tiếp tục đi đúng hướng. Doanh thu quảng cáo của Meta - lần đầu tiên giảm trong cả năm vào năm 2022 đã tăng 16% vào năm 2023 và tăng dần theo năm tháng. Biên lợi nhuận hoạt động trong phân khúc ứng dụng cốt lõi của công ty đã tăng 10 điểm phần trăm lên 47% vào năm 2023, phản ánh hiệu quả tài chính được cải thiện của các sản phẩm như Reels.

Và đơn vị Reality Labs, nơi thực hiện các nỗ lực vũ trụ ảo của công ty, thậm chí còn có doanh thu tăng vọt đáng ngạc nhiên trong quý 4, lần đầu tiên vượt mốc 1 tỷ USD nhờ doanh số bán hàng mạnh mẽ của thiết bị Quest VR của công ty.

Dĩ nhiên, hoạt động kinh doanh đó vẫn còn tốn kém, gây ra khoản lỗ hoạt động hơn 16 tỷ USD vào năm 2023. Và Meta phải đối mặt với nhiều rủi ro khác, bao gồm cả việc ngày càng phụ thuộc vào những công ty thương mại điện tử Trung Quốc như Temu để quảng cáo, cộng với những triển vọng ngày càng hiện hữu như các vụ bê bối chính trị và các quy định.