Là trader, bạn có thể đạt được lợi thế giao dịch trên thị trường bằng cách hiểu rõ về bản thân mình. Bạn cần phát triển các chiến lược giao dịch mà bạn cảm thấy thoải mái và không cần phải sao chép chiến lược của người khác. Hơn nữa, làm sao bạn có thể hiểu được thị trường nếu bạn không hiểu nổi chính mình?

Bạn sẽ trade tốt hơn khi hiểu bản thân là một trader

Nếu bạn muốn day trade tốt, bạn sẽ có lợi thế hơn khi bạn hiểu rõ bản thân mình. Đó là một trong những bài học lớn mà tôi đã họ được trong hơn 20 năm giao dịch.

Nếu không, nó có thể khiến bạn phải trả giá đắt. Bạn phải biết điểm yếu và điểm mạnh của mình. Điều này nghe có vẻ hiển nhiên, nhưng sau nhiều năm giao dịch, tôi đã thấm thía điều này đến tận cùng.

Với kinh nghiệm, tôi đã nhận thức rõ hơn về điểm yếu của mình và điều chỉnh giao dịch cho phù hợp. Tuy nghe có vẻ dễ dàng, nhưng kỳ thực nó vẫn rất khó khăn!

Hướng nội và hướng ngoại trong trading

Trên kệ sách của mình, tôi có rất nhiều sách về trading. Nhưng hôm nay, tôi muốn giới thiệu đến bạn cuốn "Fear, Greed and Panic – The Psychology of The Market” (Nỗi sợ, Lòng tham và Hoảng loạn - Tâm lý của thị trường) của David Cohen.

Đây không phải là một cuốn sách đặc biệt hay, nhưng tác giả đã dành ra một vài trang thú vị để viết về tính hướng nội và hướng ngoại. Hai định nghĩa này được sử dụng để xác định kiểu tính cách mọi người thuộc về.

Nếu bạn muốn thành công trong trading, tôi nghĩ điều quan trọng là phải biết bạn là người hướng ngoại hay hướng nội. Tất nhiên, bạn không nhất thiết phải là người hướng ngoại hay hướng nội hoàn toàn. Mọi thứ chỉ mang tính tương đối.

Nói một cách ngắn gọn thì, người hướng ngoại dễ cảm thấy nhàm chán và họ cần được kích thích liên tục. Họ có tính xã hội, có tinh thần hảo thắng/ ưa cạnh tranh, thích đi đến các bữa tiệc và sẵn sàng chấp nhận rủi ro nhiều hơn người hướng nội (chính xác là vì rủi ro giúp họ cảm thấy kích thích). Thông thường, họ là những người rất lạc quan.

Ở chiều ngược lại, chúng ta có những người hướng nội, tỉ mỉ, hay lo lắng, quan tâm đến chi tiết và mong muốn mọi việc diễn ra đúng hướng. Họ không hoà đồng lắm, họ thích làm việc một mình. Khá nhiều người sẽ ái ngại với việc phạm sai lầm. Khi làm sai điều gì đó, họ có xu hướng đổ lỗi cho bản thân và thường muốn đảm bảo rằng điều đó sẽ không xảy ra nữa. Sự chú ý đến từng chi tiết này rõ ràng là hữu ích trong việc phân tích dữ liệu. Tuy nhiên, người hướng nội thường có một phong cách cá tính khó để giao dịch, đặc biệt là phần thực thi. Tại sao ư? Bởi vì họ rất ngại rủi ro.

Rõ ràng, một trader giỏi sẽ có được những ưu điểm tốt nhất của cả hai kiểu tính cách này. Thật tuyệt vời nếu bạn có được sự chú ý đến chi tiết của người hướng nội và khả năng chấp nhận rủi ro của người hướng ngoại!

Tuy nhiên, đó là một giấc mơ không thực tế và bạn phải thích nghi với giao dịch dựa trên con người của bạn ngay tại đây và ngay lúc này. Biết mình thuộc nhóm tính cách nào có thể giúp ích cho bạn trong trading. Sau đó, bạn sẽ dễ dàng tìm ra các loại chiến lược giao dịch phù hợp và mức đòn bẩy cần thiết.

Trước khi triển khai các chiến lược, bạn cần phải biết khả năng chấp nhận rủi ro của mình trong giao dịch thực tế. Nếu không, sẽ rất khó để đưa các chiến lược từ lý thuyết ra thực hành trên thị trường.

Trader hướng nội giao dịch tốt hơn trader hướng ngoại?

Đối với bản thân tôi, tôi chắc chắn là một người hướng nội. Tôi không chắc mình ở cấp độ nào, nhưng chắc chắn tôi thuộc kiểu tính cách này.

Tôi không quá hướng ngoại, không thích nói chuyện xã giao, cảm thấy kiệt sức khi phải ở bên mọi người cả ngày (ngoại trừ vợ và con). Thật nhẹ nhõm vì không phải nói chuyện với khách hàng và có rất ít cuộc họp. Tôi nói nhỏ nhẹ, chú ý đến chi tiết, tỉ mỉ, không thích mạo hiểm, có xu hướng bi quan hơn lạc quan và thích tự mình thực hiện các dự án. Tôi cũng thích thời gian yên tĩnh và suy ngẫm nữa.

Đúng, tôi có thể làm việc tốt với những người khác, tôi đã từng làm điều đó trong quá khứ, nhưng tôi đơn giản là thích làm việc một mình hơn nhiều. Day trading thực sự phù hợp với tôi (ngoại trừ một điều - thực thi giao dịch).

Khi nhắc đến trading, tôi nghĩ mình giỏi phân tích, nhưng lại khá tệ trong việc thực hiện các chiến lược. Tại sao ư? Bởi vì tôi không thích mạo hiểm.

Tôi luôn nghi ngờ các chiến lược của mình và tin rằng chúng sẽ vô dụng chỉ sau vài tuần nghiền ngẫm. Trong những năm thuận lợi từ 2007 đến 2009, tôi có thể kiếm được nhiều tiền hơn nhưng tâm lý sợ rủi ro khiến tôi giao dịch ít hơn mức cần thiết.

Theo quan điểm của tôi, một người hướng nội sẽ luôn là một trader giỏi hơn một người hướng ngoại đơn giản vì người hướng nội có nhiều đặc điểm tốt hơn và phù hợp hơn với day trading so với người hướng ngoại.

Tôi ước mình lạc quan và vui vẻ hơn, điều đó có thể giúp tôi kiếm nhiều tiền hơn, miễn là tôi vẫn giữ được những đặc điểm hướng nội khác. Nhưng suy cho cùng, có lẽ tôi sẽ gặp nhiều rủi ro không cần thiết hơn. Bạn không thể tùy ý lựa chọn tính cách của mình! Trong day trading, bạn cần đòn bẩy, và nó là một con dao hai lưỡi chết người với việc chấp nhận rủi ro. Thà tăng trưởng chậm và dần dần, còn hơn là bùng nổ nhanh chóng. Của dễ đến cũng dễ đi.

Thực thi giao dịch là điều khó khăn đối với trader hướng nội

Mỗi ngày trước khi thị trường mở cửa, tôi luôn suy nghĩ về số tiền mình có thể thua lỗ. Sau một ngày giao dịch tốt, tôi luôn tự trách mình vì đã không giao dịch với khối lượng lớn hơn. Thành thật mà nói, sau gần 2600 ngày giao dịch, có lẽ chỉ có khoảng 30 ngày là tôi thực sự hài lòng.

Có rất nhiều người viết về việc suy nghĩ tích cực sẽ dẫn đến kết quả tốt. Nhưng đối với tôi, đây hoàn toàn là điều nhảm nhí. Thị trường không có cảm xúc và không quan tâm bạn là người lạc quan hay bi quan.

Tất cả các phân tích của tôi đều được thực hiện một cách lý trí, nhưng việc thực thi giao dịch luôn luôn gặp rắc rối. Đây là phần khó khăn nhất của việc là người hướng nội! Vì vậy, tôi đang nghiêm túc cân nhắc việc để vợ tôi triển khai các chiến lược của mình. Tôi sẽ làm tốt hơn nhiều nếu thực hiện theo cách này.

Giống như khi đi phượt: Tôi có thể đọc bản đồ và vợ tôi sẽ lái xe theo hướng dẫn của tôi. Không do dự hay hoảng loạn. Chỉ cần thực hiện. Một số độc giả không giao dịch có thể thấy điều này lạ, nhưng tôi khá tin tưởng rằng nhiều trader khác cũng cảm thấy giống tôi. Tại sao? Tôi tin rằng hầu hết những trader sinh tồn được đều là người hướng nội.

Nhàm chán cũng tốt!

Những trader mà tôi biết thường có xu hướng hướng nội nhiều hơn hướng ngoại. Trading đòi hỏi trách nhiệm đối với các quyết định của riêng bạn, tỉ mỉ, phân tích và làm việc độc lập. Đôi khi, trading có thể rất, rất nhàm chán và mang tính lặp đi lặp lại (sau này tôi sẽ mô tả một ngày giao dịch điển hình của mình - có lẽ là điều cực kỳ nhàm chán đối với những người hướng ngoại thực sự), và những người hướng ngoại có thể tìm kiếm nhiều sự kích thích hơn mức cần thiết.

Đôi khi, trading chỉ là một trò chơi chờ đợi. Những giao dịch tốt nhất thường là những giao dịch bạn không thực hiện.

David Cohen đã minh họa cho điều này bằng các thí nghiệm trên chuột:

Miễn là có phần thưởng, ví dụ như đường, thì lũ chuột sẽ kiên trì nhấn cần gạt hàng nghìn lần. Một con chuột có thể chỉ nhận được hai hoặc ba phần thưởng trong một trăm lần nhấn, nhưng lịch trình phần thưởng không liên tục này sẽ khiến chúng tiếp tục nhấn trong nhiều ngày.

Những con chuột được thưởng không theo chu kỳ sẽ kiên trì không ngừng nghỉ và trading cũng tạo ra chính kiểu củng cố này.

Nếu bạn tự cho mình là người hướng ngoại, thì day trading có thể khiến bạn giao dịch quá mức. Một người hướng ngoại điển hình sẽ luôn lạc quan sau một ngày giao dịch tốt. Sau một ngày ổn áp, anh ta sẽ tăng khối lượng giao dịch lên và tính toán tất cả số tiền mình sẽ kiếm được. Ngày hôm sau, anh ta mất tất cả, thậm chí còn mất nhiều tiền hơn do khối lượng giao dịch tăng lên cho đến khi cuối cùng anh ta lại có một ngày tốt đẹp với khối lượng giao dịch thấp hơn.

Anh ta bị cuốn vào các chu kỳ thay đổi liên tục và đơn giản là giao dịch quá nhiều.

Kết luận: Hiểu bản thân với tư cách là một trader

Hiểu bản thân là một trader là điều quan trọng trong trading. Điểm khởi đầu tốt cho bất kỳ trader nào là phải trung thực với chính mình và dành thời gian suy nghĩ về kiểu tính cách của mình. Bạn có phải là người thích mạo hiểm không? Bạn có bảo thủ và sợ thua lỗ không? Bạn có thích hành động? Bạn có tuân theo các quy tắc? Bạn có giỏi về các con số?

Khi bạn bắt đầu giao dịch bằng tiền thật, bạn sẽ sớm khám phá ra cách mình phản ứng dưới áp lực. Không có gì dễ dàng như những gì được viết trên giấy!