Với việc ngày càng có nhiều nhà hoạch định chính sách của BOJ ủng hộ ý tưởng này, quyết định này được cho là dựa trên kết quả của cuộc đàm phán tiền lương hàng năm của Nhật, sẽ được liên đoàn lao động hàng đầu Rengo công bố vào thứ Sáu.
BOJ đã áp đặt lãi suất âm 0,1% đối với một số khoản tiền gửi nhất định của các tổ chức tài chính kể từ tháng 2 năm 2016 nhằm nỗ lực thúc đẩy tăng trưởng giá cả lành mạnh. Việc chấm dứt điều này sẽ đánh dấu lần tăng lãi suất đầu tiên của Nhật Bản kể từ tháng 2 năm 2007.
Các quan chức BOJ cũng đang xem xét loại bỏ việc kiểm soát đường cong lợi suất, vốn đặt ra mức trần tham chiếu khoảng 1% cho lãi suất dài hạn. Sau đó, họ sẽ tiếp tục mua một lượng trái phiếu chính phủ Nhật Bản để ngăn chặn lãi suất tăng cao.
Việc mua các tài sản rủi ro như quỹ hoán đổi danh mục và quỹ tín thác đầu tư bất động sản bắt đầu từ năm 2010 cũng dự kiến sẽ kết thúc. BOJ đã không mua tài sản khi chỉ số chứng khoán Topix giảm hơn 2% vào thứ Hai.
Về vấn đề tăng lương, Toyota Motor và các nhà tuyển dụng lớn khác hôm thứ Tư đã đồng ý đáp ứng đầy đủ các yêu cầu về lương trong các cuộc đàm phán hàng năm với các liên đoàn lao động.
Mari Iwashita tại Daiwa Securities cho biết điều này “cung cấp động lực thuận lợi cho việc điều chỉnh chính sách”.
Thống đốc BOJ Kazuo Ueda cho biết các cuộc đàm phán sẽ là “sự cân nhắc quan trọng” khi các nhà hoạch định chính sách của BOJ xem xét việc chấm dứt lãi suất âm.
Mức lương cao hơn là rất quan trọng đối với mục tiêu đạt được tỷ lệ lạm phát bền vững ở mức 2% của BoJ. Sau khi ông Ueda nhậm chức vào tháng 4 năm 2023, ngân hàng đã đưa ra tuyên bố rằng họ đặt mục tiêu đạt được lạm phát 2% “kèm theo việc tăng lương”.
Ông Ueda nói với ủy ban ngân sách thượng viện hôm thứ Tư: “Tôi hy vọng sẽ đưa ra quyết định phù hợp dựa trên cái nhìn toàn diện về kết quả đàm phán và các yếu tố khác”.
Theo Liên đoàn Công đoàn Nhật Bản, hay Rengo, trung bình các công đoàn đang mong muốn tăng lương 5,85% kể từ ngày 4 tháng 3. Con số này cao hơn 1,36 điểm phần trăm so với con số năm ngoái.
Rengo sẽ công bố kết quả đàm phán ban đầu vào thứ Sáu. Các nhà tuyển dụng được cho là đã đồng ý mức tăng lương lớn hơn con số 3,8% so với cuộc kiểm đếm ban đầu vào năm 2023.
Các thành viên hội đồng chính sách của BOJ đã báo hiệu sự cởi mở trong việc kêu gọi thời gian áp dụng lãi suất âm.
Hajime Takata cho biết trong một bài phát biểu vào tháng trước rằng “việc đạt được mục tiêu ổn định giá 2% cuối cùng đã bắt đầu xuất hiện”. Trong khi Junko Nakagawa, một thành viên khác trong hội đồng quản trị, nói vào tuần trước rằng bà tin “nền kinh tế Nhật Bản có thể đạt được một chu kỳ tích cực giữa tiền lương và giá cả”.
Trong khi dữ liệu sơ bộ từ tháng 10 đến tháng 12 chỉ ra sự suy giảm kinh tế trong quý, thì dữ liệu sửa đổi từ Văn phòng Nội các cho thấy tổng sản phẩm quốc nội thực sự đã tăng trưởng. Chi tiêu tiêu dùng vẫn giảm 0,3% trong năm sau khi sửa đổi, nhưng một số người trong BOJ tin rằng việc tăng lương sẽ giúp nâng con số này trong các quý tới.
Chỉ số giá tiêu dùng lõi của Nhật Bản, không bao gồm thực phẩm tươi sống, đã tăng 2% so với cùng kỳ trong tháng 1. Lạm phát cơ bản đã duy trì ở mức hoặc trên 2% trong 22 tháng liên tiếp do chi phí lao động cao hơn đã nâng giá dịch vụ.
Chính phủ có rất ít sự phản đối trong việc chấm dứt lãi suất âm.
Một quan chức của Bộ Tài chính cho biết: “Chúng ta đã đến thời điểm có thể đánh giá liệu có tồn tại một chu kỳ lành mạnh giữa tiền lương và giá cả hay không, vì vậy không còn lý do gì để phải chờ đợi thêm một tháng” cho cuộc họp vào tháng 4.
Một quan chức nội các khác cho biết: “Tôi nghĩ có thể tạo ra một trường hợp trong hoàn cảnh hiện tại để chấm dứt tỷ lệ lãi suất âm".
Ông Ueda và các quan chức khác của BOJ đã nhiều lần tuyên bố kể từ cuối năm 2023 rằng BoJ sẽ duy trì môi trường tiền tệ dễ dàng ngay cả sau khi kết thúc lãi suất âm – tín hiệu cho thị trường rằng động thái này có thể sắp diễn ra và bất kỳ đợt tăng lãi suất nào sau đó sẽ diễn ra dần dần.
Tuy nhiên, một số người trong BOJ vẫn thận trọng. Họ nói rằng ngân hàng trung ương sẽ không có được bức tranh rõ ràng trước cuộc họp vào tuần tới về mức độ tăng lương tại các công ty vừa và nhỏ.
Tóm lại, việc tăng lãi suất vào tháng 3 này nếu có thì cũng đã phần nào được thị trường định giá, do đó nếu BoJ thực sự tăng lãi suất thì cũng không phải là bất ngờ lớn và tác động lên JPY có thể không quá mạnh. Tuy nhiên về dài hạn, nó sẽ giúp hỗ trợ cho JPY.